Kerim Evren

Mavi Gezegen, olanca eliaçıklığıyla kendini yenileyip büyüleyici / yaşamsal güzellikler sergilemek üzere canla başla çalışıyor. Biz insanlara rağmen… * Zehirlediğimiz toprak; -devlet adına hareket eden siyasîler eliyle tarım bitirilmiş olduğu için- zorunlu nadasa bırakıldığı kadarıyla vitaminine, mineraline kavuşuyor. * Yaktığımız / kestiğimiz ormanlar; -eğer yerinde hâlâ ‘türedi varsıl’ villaları yükselmediyse-[…]

İlkyaz, ayak sürüye sürüye de olsa sonunda geldi. Balkonda budadığımız güller, birkaç haftalık durgunluklarıyla bizi kaygılandırsa da parlak güneşe / ılık havaya gövermeye başladı. İki sarmaşık gülünden önce kırmızının budaklarından yeşil – vişne çürüğü bir gülümseme yayıldı. Bir baktık, aradan küçücük bir tomurcuk uç vermeye çalışıyor. Kırmızı gülün ‘bebeği’ birkaç[…]

Günümüz Türkiye’sinde iyi, doğru, güzel olup da saldırıya uğramayan neredeyse hiçbir kişi, kurum, değer … yok. Fizik bilimindeki ‘bileşik kaplar esası’nda olduğu gibi, Türkçemiz neden bu kaba, kırıcı, hırpalayıcı gidişten payını almasın ki! Seçim eğik düzleminde, zaten öteden beri var olan dil karmaşamızın gittikçe daha çetrefilli bir sorunlar yumağına dönüştüğünü[…]

. Bireysel ihanet örneklerinden birini, Fransız romancı, şair ve oyun yazarı Victor Hugo (1802 – 1885) yaşadı. Karısı Adèle ile evine sürekli girip çıkan yazın eleştirmeni arkadaşı Saint – Beuve arasında ateşin bacayı sardığını öğrenince… * Hugo, hayattaki dört çocuğundan Léopoldine’e çok düşkündü. Léopoldine, 19 yaşında mutlu bir evlilik yaptı.[…]

‘Büyük başın derdi’ nasıl büyük olursa ‘büyük yüreğinki’ de öyle olmalı. Bizim “İkinci Yeni” şiir akımına kaynaklık eden Dadaizm’in öncülerinden Louis Aragon (1897 – 1982), cenneti de cehennemi de bu dünyada ‘şair yüreği’ne sığdırdı. Rus asıllı yazar karısı Elsa Triolet’nin (1896 -1970) ‘sayesinde’ ve ‘yüzünden’! * Elsa Triolet, daha önce[…]

Karacaoğlan, şiirine kendine özgü gülmeceyi de katarak yirmi yaşındaki sevgilinin ‘geçmez akça pula benzediğini’ söyler. Ama, hayatın gerçekleri öyle demiyor. * İtalyan asıllı Fransız şarkıcı – oyuncu Yves Montand (1921 – 1991), kendisini keşfeden “Kaldırım Serçesi” Edith Piaf ile aşk yaşadı. Şansonlar kraliçesi Piaf, Montand’dan altı yaş büyüktü. Ama, bir[…]

“İhanet”, Arapça kökenli bir sözcük. Sevgide aldatma, sadakatsizlik yanı sıra bir kimsenin güvenini yok etme, anlamlarına geliyor. Halk dilindeki söylenişiyle “hayınlık”. Bireysel olunca iki kişiyi ve onların yakın çevresindekileri ilgilendirir de… Koca bir topluma yapılan “ihanet” kolay bağışlanamaz. Kimi ayrıklıklar (istisna) dışında elbette. Biz, bireyselden başlayalım… . SEN DE Mİ[…]

‘Cüce ay şubat’ı uğurladık. Kara mizahın ‘hınzır’ ustası Woody Allen’ın bir filmindeki repliği anımsayarak… Yönetmen Allen, “Rifkin’in Festivali” (2020) filminde, Wallace Shawn’ın canlandırdığı yazarı, şöyle konuşturur: — Ne zaman doktora gitsem bana bir ay ömrümün kaldığını söylemesinden korkardım. O ay da şubat olurdu. Beterin beteri var, neyse ki geldi geçti,[…]

“Musalar”; ilkçağ yazınında ‘esin perisi’ demekmiş. Eski Yunancada “mousa”, Latincede “muşa”; ‘akıl, düşünce, yaratıcılık gücü’ kavramlarını içeren “men” kökünden türemiş. İnsana; başta şiirle olmak üzere sanat yoluyla ‘yaşamın asıl tadını bağışlayan tanrısal varlık’ sayılırmış, Musalar. Derken, alanları genişlemiş: “Önceleri şiir ve şarkı tanrıları sayılan Musalar, sonradan bütün düşünce etkinliklerinin koruyucuları[…]

. Dünyada kalıcı izler bırakan büyük insanların yaşamında, ‘delilikle dâhilik’ arasındaki ‘bıçak sırtı ayrım’ hep konuşulur. İçinde deha kıvılcımıyla doğup da küçük yaşta öksüz veya yetim kalmanın, bilimsel / kültürel / sanatsal kişilikler üzerindeki ortak etkilerinden söz edildiğine ise pek tanık olmadık. Onların, göz kamaştıran parlak birer mücevhere dönüşmesi; Vietnam’ın[…]

Kış, son ayında donduruyor. Kapıdan pencereden burnunuzu dışarıya çıkarır çıkarmaz ayaz solumaya başlıyorsunuz. Çalışma odamızda mahpus kalmış bir karasinek. Solgun sabah güneşini görünce özgürlüğe uçma umuduyla pencere camına kerelerce tosluyor. Ama, pencereyi açtığımızda mızıldanmayı kesip dışarıya seğirtmesiyle yüz geri dönmesi bir oluyor. Bugün 1 Şubat. Nisan ayına dek sürecek ‘kardelen mevsimi’nin ilk günü.[…]

Kültürsüz kalkınılmaz. Yalnızca kalkınıldığı sanılır. Tersini savunan varsa aldatıcı, yanıltıcı bir kalkınmadan söz ediyordur. Beslenme çantası boş olarak okula gönderilen ilkokul öğrencisine, ‘üç kalem pirzola’nın karne armağanı olduğu, yoksulluğun dibi yaşatılan bir ülkede sen neden söz ediyorsun? diye düşünenler olabilir. Gerçi, haberin yayımlandığı tv kanalı, ham görüntüleri paylaşarak haberin öznesi olan çocuğun muhabir tarafından önceden yönlendirildiğini kabul[…]

Bugün, ülkemizde kadın hareketi açısından önemli bir yıl dönümü. Kadınlarımız, 18 Ocak 1886’da, Şükufezar dergisinde ‘saçı uzun aklı kısa’ deyimini kullananlara karşı savaşım başlattılar. “Şükufezar”ın anlamı ‘çiçek bahçesi’.  “Biz de varız, var olmaya devam edeceğiz.”sloganıyla yayımlanan derginin kurucu ve yöneticisi Arife Hanım’dı.  Kadına kadınlık, ev ekonomisi, çocuk bakımı… öğretmeye çalışan birkaç kardeş dergiden farklı olarak “Şükufezar”da, hemcinslere okumaları, iyi eğitim almaları öğütleniyordu (1). Şimdi soralım: 2023[…]

Toprak ve gökyüzü… Çocuk ruhumuzun kanat çırptığı sınırsız, sonsuz uçuş aralığı. Gerçi toprak dediğimiz şimdi balkondaki saksılarda. Ama olsun. Güzün çoktan kışa dönmesine karşın dünyaya çiçek çiçek gülümsemekte ayak direyerek bizi avutuyor. … Ve karıncalar. Saksılardan çıkıp balkonun soğuk demir korkulukları üzerinde telaşla ilerliyorlar. Korkuluğun üst yüzeyi yeterince geniş, geçerken[…]