ATV’nin kıdemli izlencesi “Kim Milyoner Olmak İster?”i, iki buçuk aydır Murat Yıldırım sunuyor.
Beyin kanaması geçiren Kenan Işık’ın -Tanrı şifa versin- ve Selçuk Yöntem’in ardından bu zorlu işe soyunan genç aktör; jest ve mimikleri ölçülü, sıcakkanlı, sevimli, sakin bir sunucu.
Dileriz, ‘dünyanın en çok seyredilen ve kazandıran bilgi yarışması’ gibi büyük bir iddianın ağırlığı altında ezilmez. Bunun için kendisine ve yarışmaya yöneltilen yapıcı eleştirileri, dört göz dört kulak kesilerek dikkate almalı.
YARIŞMACI DÜZELTTİ
Yıldırım, yüksek öğrenim görmüş (Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği mezunu) ama konservatuvar okumamış. Eğer okusaydı şu temrin (alıştırma) kendisine tanıdık gelecekti:
Âlkôlik lôrd, lôkantanın lôcasında, lôkumları lôkma lôkma yuttu.
Dolayısıyla 19 Mart geceki “Kim Milyoner Olmak İster?”de “lahana” sözcüğünü ‘kalın l’ ile söylemeyecekti. Üstelik üç kez… Neyse ki yarışmacı kadın “lahana”yı ‘ince l’ ile okuyup durumu düzeltmeye çalıştı.
Aynı geceki bir soruda, “hareli” (dalgalanır gibi görünen parlak çizgili, menevişli) geçiyordu. Farsça kökenli bu sıfat, ilk hecesi uzun seslendirilir. Yıldırım ise dümdüz okudu. Yine yarışmacı kadın imdada yetişti; “haareli”.
“ALİ CENAP” DA KİM?
Genç sunucu, bir gece önce de “Hacettepe (ilk hecesi uzun okunur) Üniversitesi”nin adını düz seslendirdi. Daha kötüsü, Hacettepe mezunu yarışmacı da kendi okulunun adını, aynı yanlışa düşerek söyledi.
Yine o gece, sorulardan birinde ‘cömert, onurlu’ demek olan “alicenap” (ilk iki hecesi uzun; aaliicenap, okunur) sözcüğü vardı. Yıldırım, bu sözcüğü bir erkek ad ve soyadıymış gibi, “Ali Cenap” diye seslendirince gülmekten kendimizi alamadık.
Sesletimde ‘ünlülerin daralması’ kuralına da yabancı olsa gerek; “değil”i “diyil” diye okuması gerekirken “deyil” diyor, Yıldırım.
8 Nisan geceki bölümde ise Fransızca kökenli “fular” ile Farsça kökenli “peştamal”ı yanlış söyledi. “Fular”ın ‘l’si ince; “peştamal”ın son sesi ‘l’ kalındır. O ise tam tersine; “fular”ı ‘kalın l’ ile, “peştamal”ı da ‘ince l’ ile okudu.
YAZIM YANLIŞLARI
Bu bilgi (!) yarışmasının sorularını hazırlayanlar da sık sık yazım (imla) ve dilbilgisi yanlışı yapıyorlar.
8 Nisan geceki bölümün iki ayrı sorusunda , “varsa” ve “görülüyorsa” sözcüklerinden sonra virgül koymuşlardı.
Şart ekinden sonra virgül konulmaz.
Ertesi gece de bir soruda şöyle deniliyordu:
“Bir işin çok karışıp, çözümlenmesi güç bir hale dönüşmesi durumunda…”
1- “Karışıp” ulaçtır (bağ fiil); ulaçtan sonra da virgül konulmaz.
2- “Hal”deki ‘a’nın üzerine düzeltme imi (şapka) koymazsanız bu sözcük ‘türlü gıda maddelerinin toptan satıldığı yer’ anlamına gelir.
3- Soruda, Arapça kökenli “hal”e, öz Türkçe ‘durum’ anlamında yer verdikleri anlaşılıyor. O zaman da eş anlamlı bu iki sözcük ardı ardına kullanmamalı; “…hale dönüşmesi durumunda…”
Umarız, eleştirilerimizden yararlanırlar.
GRAM GRAM ‘EPİGRAM’
Üç günü kaldı / Şişeden çıkacak / Alaaddin’in cini / Dileriz, şişeyi kırıp / Muhaliflere saldırmakla / Görevli saymaz kendini!