“Ezgi”; bir anlamıyla ‘kulağa hoş gelen ses ya da söz dizisi’dir. Konuşurken hepimiz bir tür ‘beste’ yaparız. Dudak, dil, damak uzamı, yanaklar, alt çeneden oluşan konuşma organlarımız; birer çalgı gibidir. Bu organları topluca, doğru çalıştırabilmek, boğazımızdan çıkan sese doğru biçim verebilmek, Tv sunucularının da olmazsa olmaz niteliğidir. AFERİN BESTE! 8[…]
Yazının DevamıAylar: Ekim 2017
Baş 'Dil'le Tartılır -4
Fransız düşünür Buffon’un “Üslup yazarın ta kendisidir.” özdeyişi -uyak çekiciliğiyle karışık- genelleme yapılarak dilimize aktarılmış: “Üslub-ı beyan, aynıyla insan.” İstediğimiz kadar süslü sözcüklerle konuşup yazmaya özenelim, eğer ‘beyanımız’ kişiliğimize bol ya da dar geliyorsa ‘pespayelik’ aradan er geç sırıtır. (“Er geç”i bitişik yazarsak ‘erkek keçi’ ya da ‘erkek deve’ sırıtır!)[…]
Yazının DevamıBaş 'Dil'le Tartılır -3
Türkçeye, Batı ya da Doğu dillerinden girmiş sözcüklerin sesletim ve yazımı, baş belamız! Örneğin, içinde dört ünlü harfin yan yana gelip ‘ses baskısı’ yaptığı, Batı kökenli bir sözcük: “Gangster” Bilindiği gibi, yasa dışı işler çeviren azılı haydut, demek. Fatih Portakal’ın ‘etkileşimli’ (interaktif) sunumu hoşumuza gittiği için ana haber bültenlerini genellikle[…]
Yazının DevamıBaş 'Dil'le Tartılır -2
CNN Türk’te, bir kız futbol takımıyla ilgili haber veriliyor. Görüntüleri, İran’dan sanıyoruz önce. Ama hayır, bu bir Türk kız takımının haberi. Sivas’ın bir köyünde futbol takımı kuran genç kızlarımız, gol yemeden il şampiyonu olmuşlar. Aferin! Vtr’den ekrana yansıyan ses, “Beypınarı’nın kızları…” diyor. Demek, sporcu kızlarımızın köyünün adı “Beypınarı”ymış. Ama, üç[…]
Yazının DevamıBaş 'Dil'le Tartılır -1
Prof. Dr. İlber Ortaylı, geçen pazar günü CNN Türk’te Hakan Çelik’in konuğuydu. Okul yıllarında öğretmenlerinin, Türkçesi kötü öğrencileri nasıl aşağıladıklarını anlattı. Bir öğretmeni, Ortaylı’nın ‘kemik’e ‘kemük’ diyen taşralı bir sınıf arkadaşına, dolaylı yoldan ‘köpek’ diyerek ağır hakaret etmiş: – Sen o ‘kemüğü’, doğup büyüdüğün falanca yerden buraya ağzında nasıl ‘getürdün’!..[…]
Yazının Devamı